‘Omdat je de basis maar eenmaal goed kunt leggen …’, dat is het motto op CBS Boterdorp, een kleinschalige school in Bergschenhoek. Ook in deze bijzondere periode blijft dit motto overeind, en misschien is het zelfs nóg belangrijker geworden. Miriam van der Ree is intern begeleider op CBS Boterdorp en nam namens haar ib-kenniskring deel aan een vragenhalfuurtje van Cito over de LVS E-afnames.

CBS Boterdorp valt onder de stichting Spectrum-SPCO. Miriam heeft regelmatig contact met collega-ib’ers van de verschillende Spectrum-scholen, om te praten over operationele en inhoudelijke zaken aangaande ondersteuning aan kinderen. “Zeker de afgelopen periode was het heel fijn om elkaar online te treffen in Teams”, zegt Miriam.

Moordend tempo

Toen halverwege maart de scholen hun deuren moesten sluiten, kwam het team van Boterdorp direct in actie. “Op maandag moesten we dicht en op woensdag hadden we eigenlijk alles al geregeld voor het onderwijs op afstand. We kwamen in een soort flow terecht”, blikt Miriam terug. “Wij hebben ervoor gekozen om voor een deel digitaal te werken. Maar we werkten voor de afwisseling ook op papier, met behulp van speciale thuiswerkboekjes. Eén keer in de week konden ouders het boekje van hun kind inleveren en een nieuw boekje halen, via een speciale looproute door de school. Middels beeldbellen hadden kinderen ook geregeld contact met hun leerkracht. En uiteindelijk zijn we ook instructiefilmpjes op gaan nemen.” Ook aan het contact met de ouders werd gedacht, zo werden er vragenuurtjes ingericht op het forum in Social Schools waarin ze hun eventuele vragen aan de leerkracht konden stellen. Miriam: “Onze ict'er heeft enorm hard gewerkt om alles te regelen, van inlogcodes tot updates tot een helpdesk. Dat is allemaal in een moordend tempo gegaan.”

Focus op de kernvakken

De thuiswerkboekjes bevatten vooral werkbladen van de kernvakken taal en spelling, rekenen en begrijpend lezen. “We zijn in eerste instantie begonnen met het herhalen van de leerstof en later hebben we dat uitgebreid met instructie en nieuwe leerstof”, legt Miriam uit. Niet elke leerling kreeg hetzelfde programma voorgeschoteld, ook op afstand werd er stof op maat aangeboden. “Bij de zwakkere leerlingen hebben we de nadruk gelegd op het verstevigen van de basis en de leerlingen die wat meer aankunnen hebben we juist extra uitdaging gegeven.”

Verbinding zoeken

Miriam is aangenaam verrast over hoe goed de overgang naar afstandsonderwijs verliep. “Het voelt als een heel positieve ervaring. In zo’n periode is luisteren, met elkaar meedenken en samen optrekken heel belangrijk. Dat gebeurde volop binnen ons team en ook met de ouders, dat is mooi om te zien. Op het zorgvlak heb ik me vooral beziggehouden met onze kwetsbare leerlingen. Hierbij werk ik samen met onze jeugdcoach. De leerkrachten hebben overigens met álle ouders contact gezocht om te vragen hoe het ging en of het allemaal liep of dat er specifieke vragen of behoeften waren. Verder hadden we heel goed zicht op het werk van de kinderen door de thuiswerkboekjes.”

Voortgang volgen

Dankzij de M-afname in het begin van het kalenderjaar had het team van Boterdorp een redelijk goed beeld van waar elke leerling toen stond en wat hij of zij nodig heeft. “Maar vlak daarna gingen de scholen dicht en moesten we keuzes maken. Onze aandacht ging daarom de afgelopen tijd vooral uit naar de kernvakken. In de dashboards van de digitale leeromgeving kunnen we de voortgang volgen: je ziet wat leerlingen hebben gedaan en of ze moeite hebben met bepaalde onderdelen.” Het vragenhalfuurtje van Cito waaraan Miriam meedeed, ging onder andere over hoe om te gaan met de LVS E-afnames. “We hebben in onze ib-kenniskring verschillende scenario’s besproken. Ik vond het heel prettig om even met Cito te sparren om tot een goed onderbouwde keuze te komen voor alle scholen binnen onze stichting.
We hadden al besloten dat we de DMT sowieso nog af wilden nemen bij alle leerlingen, en de AVI-toetsen bij de zwakkere lezers. Uiteindelijk hebben we ervoor gekozen om alle E-toetsen dit schooljaar nog af te nemen. We hebben naar de ouders gecommuniceerd dat we de resultaten formatief gebruiken en wat dat dus betekent.”

Overleg met het team: wat heeft elke leerling nodig?

Geen goed of fout

“Het was vooral fijn om te horen dat er eigenlijk geen goed of fout is als het gaat om het afnamemoment”, zegt Miriam. “Het gaat er vooral om wat je doel is. Zoals wij erin staan heeft het doel van deze toetsen met name een formatief karakter: we willen weten hoe onze leerlingen zich ontwikkelen en wat ze laten zien ten opzichte van zichzelf. Op onze Spectrum-scholen vinden we het belangrijk dat kinderen eerst weer even kunnen landen, en wijzelf ook overigens. Eerst gaan we kijken hoe het ermee gaat en dan pas hoe het ermee staat.” Miriam is blij met de ondersteuning en adviezen van Cito in deze periode. “De uitleg op de speciale Corona-pagina is prettig, er staat nu ook een brief bij die je kunt gebruiken in de communicatie met ouders. En het vragenhalfuurtje heb ik ook als heel positief ervaren!”

“Zoals wij erin staan heeft het doel van deze toetsen met name een formatief karakter: we willen weten hoe onze leerlingen zich ontwikkelen en wat ze laten zien ten opzichte van zichzelf”

Toekomst

De meeste kinderen zijn heel blij dat ze weer naar school kunnen, merkt Miriam. “We horen van hun ouders dat ze enthousiast thuiskomen, dat ze blij zijn hun vriendjes weer te zien en weer meer samen kunnen spelen. Vooral in de onderbouw is dat het geval. Maar er zijn ook kinderen voor wie het best wat langer had mogen duren. Die konden thuis lekker hun eigen tijd indelen en waren eigen baas. Dan gaat het gevoel van autonomie spelen.” Op de vraag hoe het nu verder gaat, reageert Miriam heel nuchter: “We zitten nu allemaal in deze situatie, en dan moet je hartstikke blij zijn dat je in Nederland woont. We lopen misschien wat achterstand op, maar we leren ook weer andere dingen. Er toch maar iets van maken, ook al zijn de omstandigheden wat minder, geduld hebben en je aanpassen, dat zijn ander soort vaardigheden, maar niet minder belangrijk!”