Samenwerken in (wetenschappelijk) onderzoek

Structurele wetenschappelijke samenwerking voor grote topics in het onderwijs

In 2023 werken we met een drietal universiteiten aan grote topics in het onderwijs. We doen dat in structurele samenwerkingsverbanden over trajecten die meerdere jaren in beslag nemen.

Vernieuwend meten van vaardigheden

• Samenwerking CitoLab en Radboud Universiteit

In meetinstrumenten wordt vaak gebruikgemaakt van meerkeuzevragen, omdat deze automatisch en objectief te scoren zijn. Toch is het gebruik van meerkeuzevragen vaak niet ideaal. Concepten zoals leesbegrip en wetenschappelijk redeneren kun je er bijvoorbeeld niet goed mee in beeld brengen. Maar wat dan wel? Samen met het Behavioural Science Institute van Radboud Universiteit zoeken we naar antwoorden. Via praktijkgericht onderzoek ontwikkelen we voorbeelden om vaardigheidsconcepten vernieuwend te kunnen meten.

Effectief gebruik van multimedia in toetsen

• Samenwerking CitoLab en Open Universiteit

Digitaal toetsen biedt volop mogelijkheden voor de inzet van multimedia (foto's, animaties, audio-fragmenten en video's). Maar is het gebruik van multimedia effectief vanuit meetkundig perspectief? Samen met de faculteit Onderwijswetenschappen van de Open Universiteit nemen we in dit project bestaande digitale toetsen onder de loep. We willen uitvinden of, en zo ja hoe, multimedia de psychometrische kwaliteiten van items beïnvloedt. Zo leren we wat wel en niet werkt. En hopen we te komen tot praktische ontwerprichtlijnen voor het construeren van valide multimedia-toetsen.

Data science voor pscychometrie

• Samenwerking CitoLab en Universiteit Twente

(Digitale) toetsafnames leveren veel verschillende soorten data op. Behalve responsgegevens uit toetsen kun je denken aan procesgegevens, fysiologische gegevens en steeds vaker ook ongestructureerde gegevens, zoals teksten. Door ontwikkelingen op het gebied van psychometrie, machine learning en software krijgen we nieuwe mogelijkheden om deze data te analyseren. Stel bijvoorbeeld dat we modellen uit de data science toepassen op gebieden die voorheen het exclusieve domein waren van de psychometrie. Levert dat extra inzicht op in verschillende aspecten van het leer- en toetsproces?

Onderwijsinnovatie via mooie, extern gefinancierde projecten

Samenwerkingsprojecten voor onderwijsverbetering ontstaan regelmatig op basis van gezamenlijke subsidieaanvragen. Ook in 2023 werken we mee in prestigieuze trajecten. Mooie voorbeelden zijn het ASTLA-project, het project rondom de ontsluiting van open leermaterialen en de doorontwikkeling van het landelijk doelgroepenmodel. 

Verbetering leesvaardigheidsonderwijs

• Samenwerking CitoLab, Universiteit Twente, Radboud Universiteit en Expertisecentrum Nederlands

Een prestigieus NWO-project is ASTLA. We zetten er de nieuwste AI-technieken in om de basisvaardigheid lezen te verbeteren, de werkdruk bij docenten te reduceren en rapportages te verbeteren. In ASTLA draait alles om de koppeling van automatische taalspraakherkenning met learning analytics. Frappant detail daarbij is dat tools voor automatische spraakherkenning nog niet zover zijn dat ze de spraak van álle Nederlandse leerlingen herkennen. In het project wordt dus eerst de techniek klaar gemaakt voor breed gebruik in het onderwijs. Vervolgens onderzoeken we in hoeverre een koppeling met learning analytics-technieken leraren kan ondersteunen om leesproblemen bij leerlingen tijdig(er) op te sporen en het leesonderwijs makkelijk(er) individueel in ten richten.

Impuls Open Leermateriaal

• Samenwerking CitoLab, Kennisnet en vele andere onderwijsorganisaties

In 2022 kregen we vanuit het Nationaal Groeifonds een flinke subsidie voor het programma Impuls Open Leermateriaal. Samen met 16 andere onderwijsorganisaties mogen we de komende jaren een impuls geven aan het verbeteren en benutten van open leermateriaal! De bedoeling is dat er goed
toegankelijke, actuele collecties van open leermaterialen komen, waarmee leraren hun onderwijs flexibeler kunnen inrichten. Vanuit CitoLab zetten we onder meer in op de ontwikkeling van een kwaliteitskader. Ook doen we graag onderzoek naar opgavemodellen die leerlingen kunnen ondersteunen in het leren.

Doorontwikkeling landelijk doelgroepenmodel

• Samenwerking CitoLab en Effectief Onderwijs

In 2022 bereidden we een aanvraag voor om vervolgonderzoek te kunnen doen rondom het doelgroepenmodel. Dat doelgroepenmodel werd in 2018 uitgebracht en is een tool voor het speciaal onderwijs. Scholen kunnen er onderbouwd en transparant het potentiële eindniveau van hun leerlingen mee inschatten en vandaaruit de benodigde ondersteuning in kaart brengen. Als CitoLab starten we in 2023 ons onderzoek naar de kwaliteit van meetinstrumenten, en de validiteit van de beslissingen die ermee worden genomen voor leerlingen in het speciaal onderwijs. Uiteindelijk willen we komen tot een kader voor leerstandaarden
en kwaliteitszorg.