Kijk- en luistertoetsen in beweging: nieuwe vraagvormen op komst

“We willen het potentieel van digitaal toetsen 100% benutten”, vertelt productmanager Dennis van den Broek. “De Kijk- en luistertoetsen gaan meebewegen met hoe leerlingen vandaag leren, kijken en luisteren.”

Ruimte om te experimenteren

Al bijna zestig jaar zijn de Kijk- en luistertoetsen een begrip in het onderwijs van veel taaldocenten. Eerst op papier, en nu ook steeds meer digitaal. En waar je ook voor kiest: leerlingen maken dezelfde opgaven, met meerkeuzevragen en drie antwoordopties.

Sinds dit schooljaar verloopt het nakijken van de papieren toets ook via online toetsplatform Woots. “Met dat stukje extra digitalisering is de tijd rijp om beide toetsvarianten hun eigen gang te laten gaan”, zegt de productmanager. “Vooral voor de digitale toets krijgen we de ruimte om te experimenteren met nieuwe opgavevormen. Die laten we jou en je leerlingen binnenkort graag ervaren: in pretests.”

Welke nieuwe opgavevormen?

Dit is de sneakpreview:

• Open antwoord-vraag

“Docenten vragen hier al langer om”, licht Dennis toe. “Leerlingen hoeven niet te kiezen tussen drie opties, maar geven in hun eigen woorden het antwoord. Deze vorm is trouwens ook mogelijk bij de papieren toetsen, nu Woots automatisch nakijkt. De uitdaging zit ‘m in een goed correctievoorschrift: welke antwoorden tel je nog wel goed, en welke echt niet?”

• Hotspotvraag

De hotspotvraag kan alleen digitaal. Dennis legt uit: “Leerlingen zien een afbeelding of foto, zoals een kaart van Frankrijk. Daarbij horen ze een weerbericht. Vervolgens moeten ze de vakjes A, B en C slepen naar de juiste plek op de kaart: waar het regent, waar de zon schijnt en waar het kouder wordt.”

• Matchvraag

Bij de matchvraag krijgen leerlingen een raster te zien, met een aantal rijen en kolommen. Daarin vinken ze aan welk element uit een rij correspondeert met welke kolom. “Denk aan een fragment uit een podcast over Duitsland, waarin de voordelen van vier Duitse steden worden genoemd. In het raster koppelt de leerling het juiste voordeel aan de juiste stad”, schetst Dennis.

• Rangschikvraag 

Hier zetten leerlingen een aantal woorden of korte zinnen in de goede volgorde. “Ze luisteren bijvoorbeeld naar hoe je een blueberry muffin maakt, en rangschikken de handelingen tot een kloppend recept”, besluit Dennis.

Waarom deze verandering?

“Misschien vraag je je af: ‘Waarom willen we dit? De huidige toetsen werken toch prima?’ Dat is zeker waar. En het wordt met de nieuwe opgavenvormen nog beter. Want hiermee kunnen leerlingen op meerdere manieren laten zien dat ze de stof onder de knie hebben”, motiveert Dennis de vernieuwing. “Door de plaatjes en tabellen kan ook een leerling die moeite heeft met lezen, aantonen dat hij de materie snapt.”  

“De nieuwe vormen vragen niet alleen minder leeswerk, maar zorgen er ook voor dat de toetsen gevarieerder en dus dynamischer worden. Zo sluiten ze veel meer aan bij hoe jongeren informatie verwerken. En dat werkt motiverend.”

Samen leren in pretests

De komende tijd test Cito samen met scholen hoe de nieuwe vraagvormen bevallen. Wat vinden jij en je leerlingen ervan? Wat werkt prettig, en wat minder? Heb je nog andere creatieve ideeën voor opgavenvormen?

“Die input is enorm waardevol voor ons. We willen toetsen ontwikkelen die net zo levendig zijn als de taal zelf. En dat kan alleen samen met taaldocenten”, benadrukt Dennis.

Meedoen met een pretest? Laat het ons per mail weten: adviesvo@cito.nl

Alles lezen over de Cito Kijk- en luistertoetsen? Check: cito.nl/luistertoetsen