Waaraan moet een goede toetsvraag voldoen?
Een set met centrale examenvragen kan niet ‘zomaar’ bij elkaar worden gezocht, maar moet aan een aantal vakinhoudelijke en toetstechnische eisen voldoen.
Vakinhoudelijke en toetstechnische eisen
Een greep hieruit:
- Het juiste niveau
- Juiste verdeling over de onderdelen van de centrale examenstof van het vak
- Juiste verdeling over vraagtypen en vraagvormen
- Bepaalde tijd
- Aansluitend op onderwijspraktijk en belevingswereld
- Onderscheidend
- Duidelijke vraagstelling en eenduidig antwoord
- Niet beledigend of kwetsend voor anderen
Het bepalen van de moeilijkheid van een vraag
De mate van moeilijkheid van een vraag wordt aangegeven met de p’-waarde. Bij de constructie is een p’-waarde van .50 het uitgangspunt. Of de vraag in de praktijk ook zo moeilijk is gebleken, kunnen we berekenen door de gemiddelde score te delen door de maximaal te behalen score. Een p’-waarde boven .85 wijst op een heel makkelijke vraag of toets; een p’-waarde van .30 juist op een moeilijke vraag of toets.
Een centraal examen bestaat uit vragen van gemengde moeilijkheid. Bij het construeren van de vragen (met antwoorden) richten we ons op de balans van het gehele examen.
Twan Huijbers, toetsdeskundige economie havo/vwo
Het belang van voldoende onderscheid
De rit-waarde van een vraag geeft aan hoe leerlingen op een vraag gescoord hebben in verhouding tot de totale score op het centraal examen. Hoe hoger de rit-waarde, hoe beter de vraag onderscheid maakt tussen vaardige en minder vaardige leerlingen.
De rit-waarde is pas bekend na afname van een centraal examen. Je kunt de rit-waarden van vragen in de centrale examens vinden in de toets- en itemanalyse (TIA). Handig voor docenten om zelf schooleigen toetsen mee samen te stellen!
Lees ook achtergrondinformatie van Paul van der Molen:
Wat we graag willen, is dat de goede leerling de vraag goed beantwoordt en de minder goede leerling niet. Dus dat de vraag goed onderscheid maakt.
Paul van der Molen, manager divisie CTE
Authentieke teksten in centrale examens
Samen met betrokken vakdocenten kiezen we voor centrale examens met authentieke teksten, omdat we het belangrijk vinden om midden in de, voor examenkandidaten herkenbare, maatschappij te staan. Zouden we enkel kiezen voor speciaal voor examens samengestelde teksten of klassieke teksten, dan plaatsen we de examens verder uit de maatschappelijke realiteit. De authentieke teksten nemen we in principe zo veel mogelijk ongewijzigd op. Maar soms zijn beperkte wijzigingen nodig, om aan het niveau van de examenkandidaten te voldoen, zonder dat er inbreuk wordt gemaakt op de strekking van het werk. Hierbij kun je denken aan het vervangen van eventuele moeilijke woorden en/of het schrappen van een (deel van een) alinea, of een beperkte aanpassing in een deel van de titel.
Auditieve of visuele beperking
Voor examenkandidaten met een auditieve of visuele beperking worden centrale examens met spraaksynthese en examens in braille aangeboden. Meer informatie over deze centrale examens vind je op duo.nl.
Kunnen we je helpen?
Stel je vraag via onze kanalen of kijk in de veelgestelde vragen.
Voor scholen: Vergeet niet om het brinnummer bij de hand te hebben en/of in de mail te vermelden, zodat we jouw vraag sneller kunnen behandelen!