Algemene vragen over Leerling in beeld VO
Hoe zet ik gegevens vanuit het instrument sociaal-emotioneel functioneren door naar de inspectie? En wat moet ik daarvoor doen?
Je geeft bij ons een akkoord nadat je de rapportage op schoolniveau hebt ingezien. Wij sturen dan de resultaten door naar de inspectie. De rapportage op schoolniveau en de mogelijkheid voor akkoord geven, verschijnt in de loop van dit schooljaar.
Wat is het verschil tussen Cito Volgsysteem VO en Leerling in beeld VO?
Vanaf schooljaar 2024/25 heeft het Cito Volgsysteem voor het voortgezet onderwijs een nieuwe naam: Leerling in beeld VO.
Met Leerling in beeld VO krijg je, net als met Cito Volgsysteem VO (de oude naam van het systeem), zicht op de leervorderingen voor de kernvakken. Dit is de basismodule. Daarnaast heb je de mogelijkheid om extra modules te bestellen, namelijk Taalverzorging, Breed leerlingbeeld en de cognitieve capaciteitentest (beschikbaar uiterlijk vanaf 1 januari 2025). Met de extra modules krijg je meer inzicht in je leerling en maakt je het plaatje compleet.
Vragen over het bestellen van licenties
Hoe bestel ik licenties voor de nieuwe modules van Leerling in beeld VO?
Via onze webwinkel bestel je per leerling een licentie voor de verschillende modules. Dit zijn de (deels) nieuwe modules:
Breed leerlingbeeld
De module breed leerlingbeeld toets je digitaal. Je bestelt per leerling één licentie die geldt voor leerjaar 1 t/m 3. Daarvoor krijg je toegang tot:
1. Een vragenlijst voor sociaal-emotioneel functioneren;
2. Een vragenlijst voor leer-werkhouding;
3. De mogelijkheid om beide vragenlijsten twee keer per jaar af te nemen bij leerlingen in leerjaar 1, 2 en 3.
Module Cognitieve capaciteitentest
De Cognitieve capaciteitentest toets je digitaal. Een licentie staat gelijk aan één toetsafname, per leerling. Beschikbaar vanaf 1 januari 2025.
Module Taalverzorging
De module Taalverzorging toets je digitaal. Voor elk afnamemoment bestel je (per leerling) een licentie. De afnamemomenten vallen samen met Toets 0 t/m 3. Taalverzorging is beschikbaar vanaf 1 januari 2025.
Hoe bestel ik licenties voor de basismodule van Leerling in beeld VO?
Leerling in beeld VO werkt met een licentiemodel. De basismodule van Leerling in beeld VO omvat vier volgtoetsen voor de kernvakken. Je bestelt per leerling een licentie, via onze webwinkel. Dat doe je apart voor elke toets (Toets 0, 1, 2 en 3). De licenties staan los van de niveauversie die je af wil nemen.
Digitale toetsafname: je plant de digitale toetsen in via Cito Portal. Ga in het menu naar Digitaal Toetsen. Behalve de licenties zelf zijn er geen kosten.
Papieren toetsafname: je kunt opgavenboekjes en tekstboekjes bestellen via de webwinkel, tegen bijkomende kosten. De antwoordbladen bestel je via Cito Portal. Ga in het menu naar Bestellen. Aan het bestellen van de antwoordbladen zijn geen extra kosten verbonden, deze zijn inclusief in de leerlinglicentie.
Vragen over de voorbereiding op het afnemen van toetsen en vragenlijsten
Hoe werkt het beheer van Leerling in beeld VO?
De coördinator van de volgtoetsen op jouw school kan zichzelf en andere collega’s toegang geven tot rapportages via een beheeromgeving. Jouw school kan er ook voor kiezen twee beheerders aan te wijzen. Hoe je dat regelt, lees je in de handleiding beheermodule.
Let op!
De gegevens van alle leerlingen en klassen importeer je via EDEXML in gebruikersbeheer van Leerling in beeld VO. Daarna koppelt het systeem de leerlingen en klassen in Cito Portal automatisch aan de digitale planner en de digitale omgeving voor het bestellen van antwoordbladen.
Hoe kan ik de motivatie van leerlingen voor de toetsen verhogen?
Sommige leerlingen zijn gespannen of minder gemotiveerd voor de toetsen van Leerling in beeld VO. Dan helpt een goede voorbereiding. Onze tips en mentorlessen hierbij kunnen de inzet van je leerlingen verhogen.
Vragen over de afname van toetsen en vragenlijsten
Is het afnemen van toetsen via iPads mogelijk?
Ja, Leerling in beeld VO werkt ook op iPads. Afname is mogelijk op iPads met iOS 11 of hoger, via de browser Safari.
Wanneer kan ik de toetsen dit schooljaar afnemen?
In onze vernieuwde routekaart zie je wanneer je de verschillende toetsen en vragenlijsten kunt afnemen.
Welke toetsen worden met audio ondersteund?
Bij Toets 0, Toets 1, Toets 2 en Toets 3, de modules van Breed leerlingbeeld en de cognitieve capaciteitentest is het mogelijk om auditieve ondersteuning toe te kennen. Dit doe je bij het inplannen. Auditieve ondersteuning houdt in dat de leerling de vragen en bronteksten bij Nederlands en Engels kunnen beluisteren. Je beslist zelf voor welke leerlingen je auditieve ondersteuning inplant. Bijvoorbeeld voor leerlingen met dyslexie.
Kan ik met Leerling in beeld VO op papier en digitaal toetsen?
Voor Toets 0-3 is de keus aan jou: je kunt deze digitaal en/of op papier afnemen. De nieuwe modules Breed leerlingbeeld, Taalverzorging en de Cognitieve capaciteitentest kun je alléén digitaal afnemen.
Worden de nieuwe modules onder Leerling in beeld VO ook met audio ondersteund?
Ja.
Bij de cognitieve capaciteitentest is audio-ondersteuning alleen beschikbaar bij de inleiding en uitleg. Er is geen audio-ondersteuning voor het beantwoorden van de opgaven, omdat een leerling daar weinig bij hoeft te lezen.
Hoe werkt audio-ondersteuning bij taalverzorging?
Bij de module Taalverzorging is het gebruik van audio-ondersteuning noodzakelijk voor alle leerlingen. Onder andere vanwege het dictee dat onderdeel is van de toets.
Je hoeft de audio-ondersteuning niet te activeren tijdens het inplannen van de taak. Het is automatisch voor alle leerlingen beschikbaar.
Wat als ik ben vergeten audio-ondersteuning in te stellen?
Als je tijdens de afname erachter komt, dat je bent vergeten aan te geven dat een leerling audio-ondersteuning nodig heeft, kun je dat alleen nog activeren door de leerling de afname te laten afbreken. Vervolgens kun je bij het plannen kiezen om de afname te resetten. Daarna kan de leerling de taak hervatten en vervolgens de overige taken maken. Taken die eenmaal zijn ingeleverd, kunnen niet meer worden gereset.
Hoeveel tijd krijgen leerlingen voor het maken van de toetsen en is er een maximale afnametijd?
Leerlingen zijn niet verplicht om de toetsen binnen een bepaalde tijd af te leggen. Houd in het rooster rekening met de volgende afnametijden:
Basismodule | Afnametijd |
Taak 1: Nederlands lezen en woordenschat | 45 à 50 minuten |
Taak 2: Nederlands lezen en woordenschat | 45 à 50 minuten |
Taak 3: Engels lezen en woordenschat | 45 à 50 minuten |
Taak 4: Engels lezen en woordenschat | 45 à 50 minuten |
Taak 5: Rekenen-wiskunde | 45 à 50 minuten |
Taak 6: Rekenen-wiskunde | 45 à 50 minuten |
Optionele taken (alleen digitaal) | Afnametijd |
Taak Taalverzorging | 45 à 50 minuten |
Taak sociaal-emotioneel functioneren (module Breed leerlingbeeld) | 10 à 15 minuten |
Is de leerling niet klaar binnen de tijdsduur van een taak? Dan kun je meer tijd geven om de taak alsnog af te ronden
Krijgen leerlingen met dyslexie extra tijd?
Er is geen maximale tijdsduur voor het afleggen van de toetsen of invullen van de vragenlijsten. Je kunt leerlingen met dyslexie (of om een andere reden) extra tijd geven.
Ben ik verplicht om beide vragenlijsten die bij de module Breed leerlingbeeld horen af te nemen?
Nee, dat is niet verplicht. Je kunt ervoor kiezen om alleen de vragenlijst over sociaal-emotioneel functioneren of alleen die voor leer-werkhouding af te nemen.
In welke periode neem ik de vragenlijsten voor de module Breed leerlingbeeld af?
Eén keer in de herfst en/of één keer in de lente.
In welke periode neem ik de Cognitieve capaciteitentest af?
We adviseren voor de Cognitieve capaciteitentest geen specifieke periode.
De adviesperiode voor de cognitieve capaciteitentest is maart tot en met juli.
Hoe vaak neem ik de Cognitieve capaciteitentest af?
De module Cognitieve capaciteitentest toets je tijdens de hele onderbouwperiode maar één keer bij een leerling.
Ik zie een leerling niet in de planner staan. Hoe voeg ik een leerling toe?
Herhaal de stap om het gehele EDEXML-bestand opnieuw in te lezen, inclusief de ontbrekende leerling. Als je dat doet, verschijnt de leerling in de planner. Voor de eerder ingelezen leerlingen hoef je niet opnieuw een planning en startcodes te genereren, alleen voor deze ene leerling.
Vragen over de rapportages in Leerling in beeld VO
Waarop is de benchmark van het Cito Volgsysteem gebaseerd?
De benchmark is gebaseerd op toetsafnames met tienduizenden leerlingen. We actualiseren de benchmark regelmatig.
Kan ik leerlingrapportages in bulk printen?
Ja, dat kan. Volg de onderstaande stappen:
1. Ga voor het printen van meerdere leerlingrapportages naar het tabblad van de leerlingrapportages.
2. Kies eerst een toets, bijvoorbeeld Toets 1.
3. Als je alleen de rapportages van een bepaalde klas uit wilt printen, selecteer dan die klas. Wil je de rapportages van alle klassen uitprinten? Dan maak je bij ‘klas’ geen keuze.
4. Klik vervolgens rechtsboven op ‘Opslaan Toets 1, alle klassen alle niveaus’. Dan hoef je alleen nog de zipfile uit te pakken, alles te selecteren en te printen.
Is het exporteren van gegevens uit de rapportages naar een csv-bestand mogelijk?
Voor Toets 0, Toets 1, Toets 2 en Toets 3 en de optionele modules is het in de rapportage-omgeving mogelijk om via het tabblad Analyse & beheer de resultaten te downloaden als csv-bestand.
Na de digitale afnames kun je de resultaten direct inzien en exporteren. Na de papieren afname verwerkt Cito de antwoordbladen in maximaal 10 werkdagen waarna de resultaten in de rapportage-omgeving verschijnen.
Waarom gebruikt Cito functioneringsniveaus in plaats van percentielscores?
We hebben jarenlang gewerkt met percentielscores, maar het bleef altijd lastig uit te leggen. Wat het extra moeilijk maakt, is dat een percentielscore op havo-niveau naar een ander vaardigheidsniveau verwijst dan precies dezelfde score op vwo-niveau. Functioneringsniveaus zijn een stuk gemakkelijker uit te leggen, vooral aan leerlingen en ouders.
Wil je klasgemiddeldes van verschillende schooljaren vergelijken?
Bij het klassenoverzicht kun je een schooljaar kiezen. Vervolgens kun je klassenoverzichten van verschillende schooljaren met elkaar vergelijken.
Kan ik leerwinst in kaart brengen?
Bij de mentor, vak- en domeinrapportages kun je groepsrapportages van vorig schooljaar opvragen door de rapportages te selecteren van eerder gemaakte toetsen. Zo kun je van een tweede klas ook opvragen hoe deze heeft gepresteerd op Toets 0 en Toets 1.
Ook kun je bij ons gratis managementrapportages aanvragen per school via het formulier: pilot managementrapportage. In deze rapportage kun je zien hoeveel procent van de leerlingen een bepaald referentieniveau haalt voor Nederlands leesvaardigheid en Rekenen-wiskunde op achtereenvolgens Toets 0 t/m 3.
Kan een leerling voor de meeste vaardigheden onder niveau scoren en toch geen signalering krijgen bij de gewogen totaalprestatie?
Ja, dat kan.
Omdat we de gewogen totaalprestatie berekenen op basis van het aantal goede antwoorden op de hele toets. Daarbij wegen de goede antwoorden voor vaardigheden die belangrijk zijn voor doorstroom naar het derde leerjaar (zoals bijvoorbeeld rekenen-wiskunde en Nederlands leesvaardigheid) wat zwaarder bij Toets 0 t/m 2.
Vervolgens kijken we hoe het aantal goede antwoorden zich verhoudt tot de scores van de landelijke benchmark. Hoort een leerling landelijk gezien bij de 15 procent zwakst scorende leerlingen? Dan krijgt hij een roze uitroepteken. Dit gebeurt meestal pas als leerlingen op bepaalde vakken twee niveaus onder toetsniveau scoren en dit niet compenseren met een score op of boven niveau voor andere vakken.
Hoe worden de referentieniveaus en de ERK-niveaus berekend?
De referentieniveaus zijn berekend met behulp van een koppelingsonderzoek waarbij toetsopgaven uit Leerling in beeld VO zijn afgenomen in combinatie met opgaven uit de wettelijk vastgestelde 'Referentiesets taal en rekenen'.
Dit koppelingsonderzoek is voor het laatst uitgevoerd in het voorjaar van 2021. De resultaten zijn toegepast in de rapportages van het schooljaar 2021-2022. Voor Engels geldt dat we een standaardbepaling hebben uitgevoerd om de prestatiestandaarden te bepalen. Daarbij is de '3DC-methode' gebruikt.
Hoe vergelijk ik resultaten van onderwijsrichtingen van verschillende leerjaren met elkaar?
Dit kan op twee manieren:
1. Vergelijk de klasgemiddeldes van verschillende schooljaren met elkaar via het klassenoverzicht.
2. Vraag de gratis managementrapportages bij ons aan via het formulier pilot managementrapportage.
Waar vind ik de rapportages voor de module Breed leerlingbeeld? En vergelijkt de rapportage de afname met een eerdere afname, of wordt die overschreven?
Leerjaar 1: afname herfst bij leerling-, mentor- en vakrapportage Toets 0, afname voorjaar bij rapportage Toets 1
Leerjaar 2: afname herfst bij leerling-, mentor- en vakrapportage Toets 2, afname voorjaar overschrijft afname herfst en staat bij leerling- en mentorrapportage Toets 2. In de vakrapportage van Toets 2 is de groei in beeld ten opzichte van de vorige afname. Alle resultaten zijn ook te downloaden in een csv-bestand.
Leerjaar 3: afname herfst bij leerling-, mentor- en vakrapportage Toets 3, afname voorjaar overschrijft afname herfst en staat bij leerling- en mentorrapportage Toets 3. In de vakrapportage van Toets 3 is de groei in beeld ten opzichte van de corige afname. Alle resultaten zijn ook te downloaden in een csv-bestand.
Waarom zie ik geen rapportage van de leerling?
Als een leerling minder dan 20 procent van de vragen beantwoordt, komt er geen rapportage. Wanneer een leerling bij de basismodule minder dan 80 procent maar meer dan 20 procent van de vragen beantwoordt, verschijnt er een markering.
Als de leerling één van de twee taken per onderdeel niet maakt, is het advies deze alsnog te maken. Zijn alle taken ingeleverd? Dan is het helaas niet meer mogelijk om de toets te resetten.
Hoe komt het dat leerlingen soms een lager referentieniveau halen bij Toets 0 dan voor de eindtoets van het primair onderwijs?
We zien dat leerlingen gemiddeld voor Nederlands leesvaardigheid en rekenen-wiskunde wat zwakker scoren op Toets 0 dan voor de eindtoets in het basisonderwijs. Opmerkelijk, omdat we onze producten zo samenstellen dat de referentieniveaus in het primair en in voortgezet onderwijs hetzelfde zijn.
Dit doen we door de toetsen op gezette tijden aan elkaar te koppelen. Het ligt dus niet aan de toetsen of aan de moeilijkheid daarvan, maar waaraan dan wel?
De verklaring ligt waarschijnlijk in de setting waarin de toetsen worden afgenomen.
De eindtoets basisonderwijs is een high-stakes toets. Hierbij zijn de afnamecondities op school uitstekend. Leerlingen zijn goed voorbereid en enorm gemotiveerd, want er hangt veel af van het resultaat. Toets 0 is daarentegen een low-stakes toets. De afnamecondities, voorbereiding en motivatie zijn over het algemeen minder, waardoor de prestaties ook wat minder zijn.
Dit is een algemeen bekend fenomeen. Je kunt hier met je school wel een rol in spelen. Hoe meer waarde docenten (en ouders) hechten aan de resultaten, hoe belangrijker de toets wordt voor de leerlingen.
Kunnen we je helpen?
Stel je vraag via onze kanalen of kijk in de veelgestelde vragen.
Voor scholen: Vergeet niet om het brinnummer bij de hand te hebben en/of in de mail te vermelden, zodat we jouw vraag sneller kunnen behandelen!