Per eindexamenleerling op jouw schoollocatie betaal je één vast bedrag per taal. Met de licenties kun je met alle leerlingen in desbetreffende taal binnen jouw school toetsen afnemen via het toetsplatform. Het aantal eindexamenleerlingen wordt na een jaar geverifieerd aan de hand van DUO-aantallen. Bekijk hier het rekenvoorbeeld

In Woots kun je de Cito Kijk- en luistertoetsen digitaal afnemen of de materialen streamen en printen voor papieren afname. Bekijk hier de support website van Woots om een beeld te krijgen van de mogelijkheden. Bekijk hier de playlist met allerlei demo's om een beeld te krijgen van hoe het werkt.

Je bestelt de licenties voor jouw gewenste taal voor de eindexamenleerlingen van alle niveaus op jouw schoollocatie. Daarmee krijg je toegang tot alle voorbereidingstoetsen en het examenmateriaal van alle niveaus van de bestelde taal.

Schrijf je hier in voor de nieuwsbrief.

Lees het antwoord hier op support.woots.nl.

Deze vind je in Woots in de bibliotheek onder de tegel ‘Schoolexamens 24/25’. Die van Nederlands staan erin vanaf september. De nieuwe schoolexamens voor de moderne vreemde talen staan daar voor je klaar vanaf begin januari 2025. Al het oudere materiaal staat per taal in een aparte bibliotheek. Bekijk de video

Die bestaat uit drie onderdelen: tekstbegrip, fictie, (kritisch kijken en) luisteren. Bekijk de video

Let op: bij de schriftelijke afname neem je deze onderdelen afzonderlijk af. Na afname moet de score op elk onderdeel door de docent opgeteld worden voor de totaalscore. In de normeringstabel kun je zien welk cijfer hoort bij deze totaalscore. De normering vind je hier. Bij digitaal kun je op dezelfde manier te werk gaan. Er is vanaf dit schooljaar ook een digitale variant waarin alle drie de onderdelen in één toets staan. Deze toets duurt dan dus ruim anderhalf uur (in de reguliere versie), en kan niet gepauzeerd worden. Voordeel is dat je maar één toets hoeft in te plannen, en dat je na afname meteen het cijfer dat hoort bij de behaalde totaalscore krijgt. Deze variant vind je in de schoolexamenbank, als je zoekt op het trefwoord ‘volledig’.

In januari 2025 staan ze klaar in Woots.

Bij havo Engels en vwo Duits, Engels en Frans zit er een onderdeel 'globaal' in de Kijk- en luistertoetsen. Bij deze vraagvorm krijgt de leerling een langer video- of audiofragment van maximaal 10 minuten te zien. Pas na het fragment krijgen de leerlingen de vragen over dit fragment te zien. De vragen gaan over de hoofd- en de belangrijkste bijzaken uit het fragment. Bereid jouw leerlingen voor op dit onderdeel (digitaal of schriftelijk) met de oefenfragmenten in de oefenbank in Woots.

In de oefenbank Engels vind je drie voorbeeldfragmenten voor voorspellend (kijken en) luisteren voor vmbo gt. Je vindt ze door in de zoekbalk de term ‘voorspellend’ in te vullen. Je kunt de fragmenten zowel digitaal (individueel) als klassikaal (op papier) afnemen.

Lees het antwoord hier op support.woots.nl.

Lees het antwoord hier op support.woots.nl.

Het voorbereidend materiaal mag je ook inzetten voor leerlingen die niet in het eindexamenjaar zitten, zonder extra kosten. Bekijk ook het overzicht voor het schoolbreed inzetten van de materialen.

Als je Somtoday hebt, kun je in een aantal stappen een koppeling maken tussen de gegevens in Somtoday en Woots. Je kunt uit Magister Excellijsten per klas exporteren die je in Woots kunt uploaden. Je kunt ook zelf Excellijsten aanmaken. Lees hier meer informatie.

Deze vind je bij een ingeplande schriftelijke toets onder ‘Instellingen’ (menu bovenin) en vervolgens bij ‘Bijlagen’ (menu links). Zie op deze pagina welke bijlagen je bij Nederlands en welke bijlagen je bij moderne vreemde talen nodig hebt. Bekijk de video

Ja, zowel de mediabestanden als de opgavenboekjes in de schoolexamenbank (van het lopende schooljaar en de twee schooljaren ervoor) in 3 versies te downloaden. In de oefenbank kun je de mediabestanden streamen en de gepersonaliseerde opgavenboekjes printen en scannen.

- Gepersonaliseerde opgavenboekjes. 
- De mediabestanden van de verschillende onderdelen. Deze kun je streamen of downloaden. 

Let op: de bijlagen staan van elk niveau steeds bij het onderdeel tekstbegrip. Niet ook nog bij fictie en/of (kritisch kijken en) luisteren.

- De handleiding met de sleutels voor versie 1, 2 en 3 en de normering. 
- De opgavenboekjes in versie 1, 2 en 3. 
- De mediabestanden van de verschillende onderdelen. Deze kun je streamen of downloaden.

Let op: de bijlagen staan van elk niveau steeds bij het onderdeel tekstbegrip. Niet ook nog bij fictie en/of (kritisch kijken en) luisteren. 

- Gepersonaliseerde opgavenboekjes. 
- De mediabestanden van de verschillende onderdelen. Deze kun je streamen of downloaden.

Na het bestellen van de Luistervaardigheidstrainer voor de talen Spaans, Frans en/of Duits, vind je dit materiaal onder de tegel ‘Luistervaardigheidstrainer’ in Woots. Lees voor gebruik de instructie voor leerlingen en de instructie voor jou als docent. De Luistervaardigheidstrainer voor Spaans is gratis, omdat er in die taal minder materiaal voorhanden is.

Alle handleidingen (soms ook ‘tekstboekjes’ genoemd) vind je in de Bijlagen van de ingeplande schriftelijke toets. In de handleiding vind je de sleutels, de transcripten, en bij Nederlands ook de normering.

Je kunt de digitale Kijk- en luistertoetsen en de Luistervaardigheidstrainer op alle devices afnemen. Zowel de schoolexamens als de oefentoetsen en skill-level-toetsen.

In de browser heeft de leerling tijdens het maken van toetsen ook toegang tot andere functies op de computer. Er kan bijvoorbeeld een extra tabblad geopend worden in de browser om naar een andere website te gaan. Of er kan tekst geselecteerd die automatisch naar het Nederlands vertaald wordt. In de Chrome-browser is het mogelijk Engelstalige input automatisch te laten ondertitelen.
Dit is allemaal niet wenselijk bij een afname van een Kijk- en luistertoets. Het is onmogelijk voor Cito om met één oplossing te komen. Door de hoeveelheid aan uiteenlopende devices en besturingssystemen is het vrijwel onmogelijk om één lockdown succesvol in alle toetsen van Cito te integreren. Het zou de school ook met een omvangrijke installatielast opzadelen.

Lockdownmogelijkheden
Je kunt bij digitaal toetsen een hoop beveiligen door een zogenaamde lockdown. Neem hiervoor contact op met de IT-afdeling van jouw school, geef dit artikel door en vraag ze het in te richten. In alle gevallen moet je de werking van de toets onder een lockdown-oplossing testen. Dit i.v.m. de specifieke technische omstandigheden die op jouw school gelden.

Standaardoplossingen
Een lockdown is te realiseren met een heel scala aan standaardoplossingen. De meeste MDM (Mobile Device Management) oplossingen, zoals Google Classroom, hebben hiervoor standaardvoorzieningen. Het is bijvoorbeeld mogelijk om via de Kiosk mode van Chrome een snelkoppeling te creëren en die op iedere PC te plaatsen, wanneer mogelijk gepusht via Google Suite. Bij het openen van Chrome start daarmee woots.nl in 'full screen', waarbij andere tabbladen niet bereikbaar zijn en de terug-knop niet beschikbaar is.

Cloudwise
Ben je op zoek naar een partij die met je meedenkt over een totaaloplossing rondom veilig toetsen? Cloudwise staat voor je klaar! Van hardware, zoals beheerde apparaten en (tijdelijke) laptopkarren, tot aan software zoals beheer van systemen en veilig toetsen met de lockdown-omgeving "COOL-Check". Deze oplossing kun je ook als specifieke dienst afnemen.

Schoolyear
Onze partner Schoolyear heeft hiervoor een eenvoudige beveiligde omgeving ontwikkeld om ervoor te zorgen dat de toetsen eerlijk zullen verlopen. Een docent kan zelf je toets met Woots beveiligen, zonder dat hier ICT-skills voor nodig zijn.
Met deze veilige omgeving, is het nóg makkelijker om een toets met Woots af te nemen in ieder lokaal op ieder device. Schoolyear is geschikt voor beheerde schoolcomputers of op laptops die van de leerling zelf zijn (BYOD). Dit combineren is ook mogelijk.”

Zie voor meer info ook Woots support: Cito Kijk- en luistertoetsen – Woots

Het is niet toegestaan om bij de afname van een KLT het woordenboek te gebruiken, of om de leerlingen voor aanvang van de toets de opgaven al door te laten lezen. De KLT is zo ontworpen en geproeftoetst dat beide hulpmiddelen niet nodig zijn.

Nee, de digitale toets loopt in één stuk door. Uit ervaringen met andere digitale toetsen bleek het concentratieniveau bij de leerlingen dusdanig hoog, vanwege het eigen scherm en de koptelefoon, dat dat geen problemen opleverde. Vanaf nu is er vrije navigatie in alle digitale toetsen. Dat betekent dat de leerling meer regie heeft tijdens de afname en zelf bepaalt wanneer hij/zij naar een volgende opgave gaat of terug klikt. Ook fragmenten of stukjes van fragmenten zijn terug te luisteren m.u.v. de onderdelen ‘globaal’ voor moderne vreemde talen en ‘tekstbegrip’ en ‘luisteren’ voor Nederlands. Er is een maximum tijd waarin de toets afgerond moet worden. Die blijft bovenin zichtbaar. De maximale tijd bij digitale toetsen voor leerlingen met recht op verlenging is 20% langer dan de maximale tijd voor de reguliere leerlingen. Een digitale Kijk- en luistertoets duurt vijf minuten langer dan de schriftelijke afname, vanwege de vrije navigatie. Lees deze instructie voor het instellen van extra tijd.

De correctiesleutels voor de schriftelijke afname worden op maandag 27 januari na de laatste afnamedag van de afnameweek in Woots bij de bijlagen gepubliceerd. Dit om het vroegtijdig lekken van antwoorden te voorkomen.

Lees het antwoord hier op support.woots.nl.

Voor elk taal vind je in het toetsplatform de Kijk- en luistertoetsen voor alle niveaus terug tot en met 2015. Dit zijn de volledige Kijk- en luistertoetsen. Er zijn ook kleinere toetsen samengesteld, met verschillende moeilijkheidsgraad. Hiermee kun je binnen één lesuur je leerlingen voorbereiden op het schoolexamen.

De lengte verschilt per toets. De tijdsduur staat bij alle toetsen in de beschrijving genoemd.

We hebben voor alle niveaus* en alle jaargangen sinds 2015 voorbereidingstoetsen samengesteld. Hiermee kunnen de leerlingen zich gericht en binnen één lesuur voorbereiden op het schoolexamen. Deze voorbereidingstoetsen zijn alleen digitaal af te nemen. Je kunt ze zelfs als huiswerk opgeven. We nemen als voorbeeld een havo-klas. Voor deze havo-leerlingen zijn er drie voorbereidingstoetsen in verschillende niveaus:

• Skill level 1-toetsen zijn makkelijke toetsen (instapniveau);
• Skill level 2-toetsen bevatten opgaven die de gemiddelde havo-leerling prima zou moeten kunnen maken;  
• Skill level 3-toetsen zijn pittige toetsen, waar vaak ook vwo-opgaven in zullen zitten bedoeld voor de havo-leerling die een extra uitdaging nodig heeft.

* Dit geldt niet voor Nederlands. Daarvoor zijn geen voorbereidende toetsen met verschillende skill levels beschikbaar.

De lengte verschilt per toets. De tijdsduur staat bij de meeste toetsen in de beschrijving.

Bij digitale afname geldt sinds 2021/2022 een maximum tijd waarin het schoolexamen afgerond moet zijn. Deze maximale tijd is voor leerlingen mét dyslexie langer dan voor leerlingen zonder dyslexie. 
Bij papieren afname kies je bij het audio- en videomateriaal voor de versie voor leerlingen met dyslexie.

Als je een leerling hebt die doof of slechthorend is en je wil de Cito Kijk- en luistertoets afnemen, dan zijn er aantal mogelijkheden.

Ondertitelde versie videodeel afnemen
Je kunt de leerling de ondertitelde versie van het videodeel laten maken. Je vindt de ondertitelde versie in de bijlagen, waar ook de reguliere audio- en videodelen en de opgavenboekjes staan.
De ondertitelde versie is niet beschikbaar voor digitale afname, alleen voor schriftelijke afname.

Audiodeel afnemen door transcripten voor te lezen
Je kunt eventueel ook het audiodeel door de docent voor laten lezen, zodat de leerling kan liplezen. De docent gebruikt hiervoor de transcripten van de fragmenten die in de handleiding staan (ook bij de bijlagen).

Eigen normering aanmaken
Je kunt vervolgens een eigen normering aanmaken, voor alleen het videodeel, of voor audio- en videodeel samen. Ga als volgt te werk:
1. Vermenigvuldig de behaalde score (het aantal goede antwoorden) van de leerling met 9.
2. Deel vervolgens dat getal door het totaal aantal opgaven dat de leerling gemaakt heeft (videodeel alleen of video- en audiodeel).
3. Tel hier vervolgens 1 bij op.

Dat is het cijfer. Dit is een standaard cijferberekeningsformule, die in ieder geval geen strengere normering oplevert dan de reguliere normering van de Cito Kijk- en luistertoetsen.

Nee, leerlingen zien alleen de toetsen die de docent voor hen klaarzet. De docent geeft aan op welke datum en op welk tijdstip de toets openstaat.

Er mogen aantekening gemaakt worden. Bij de Kijk- en luistertoetsen Nederlands raden we het zelfs aan, maar de keus is natuurlijk aan jou. Het maken van aantekeningen heeft alleen zin bij langere fragmenten. Het maken van aantekeningen is wel belangrijk in het trainingstraject, in de voorbereidende fase.

Probeer dan de mediabestanden en de opgavenboekjes in 3 versies te downloaden.

Er zijn geen adviesdata voor de Kijk- en luistertoets Nederlands. Je kunt deze toets het hele schooljaar afnemen.

Lees hier wat je moet doen als er foutmeldingen zijn.

Bij een ingeplande toets staan ze onder ‘Instellingen’ (menu bovenin) en vervolgens ‘Bijlagen’ (menu links).
Bekijk de video

Bekijk dit overzicht.

Bij havo Engels en vwo Duits, Engels en Frans zit er een onderdeel 'globaal' in de Kijk- en luistertoetsen. Bij deze vraagvorm krijgt de leerling een langer video- of audiofragment van maximaal 10 minuten te zien. Pas na het fragment krijgen de leerlingen de vragen over dit fragment te zien. De vragen gaan over de hoofd- en de belangrijkste bijzaken uit het fragment. Bereid jouw leerlingen voor op dit onderdeel met de oefenfragmenten. Hier staan de oefenfragmenten

Als dit gebeurt, dan is waarschijnlijk de maximale tijd om de toets te maken overschreden. Omdat dan de afnameplanning gesloten is, moet je het volgende doen om de toets alsnog in te leveren:
- zet de afnameplanning in Woots open;
- laat desbetreffende leerling de toets inleveren (als dit niet lukt, kan de beheerder zijn/haar account overnemen volgens deze instructie en de toets alsnog inleveren);
- sluit de afnameplanning in Woots.
De toetsresultaten zijn binnen 30 minuten zichtbaar in Woots.

Cito heeft geen inzage in de scores/cijfers van scholen, dat hebben alleen de scholen zelf. Lees hier de privacyverklaring.

Dan kun je de toets van de leerling handmatig innemen door de leerling te verplaatsen naar de kolom 'ingeleverd'. Lees voor meer informatie deze instructie 'Afname monitoren in Woots'

Na afname van elke toets krijgt de leerling de behaalde score gerapporteerd. Er verschijnt alleen een cijfer bij toetsen die genormeerd zijn. Dat is altijd alleen bij de volledige schoolexamens, zowel voor de moderne vreemde talen als voor Nederlands. Bij alle losse onderdelen (audiodeel/videodeel/skilllevels bij de moderne vreemde talen, tekstbegrip/fictie/(kritisch kijken en) luisteren bij Nederlands) wordt alleen een score gerapporteerd.

De Kijk- en luistertoetsen van Cito worden landelijk genormeerd. Heb je digitaal getoetst of toetsboekjes ingescand en geüpload in Woots? Dan vind je in Woots het behaalde cijfer en/of de ERK-indicatie. Voor het nieuwe schoolexamen 2024/2025 verschijnt bij de gemaakte toets het betreffende cijfer, zodra de normering bekend is. Is de normering er nog niet, dan verschijnt er alleen een score. Van de vorige Kijk- en luistertoetsen Nederlands, Engels, Duits, Spaans en Frans vind je hier de normeringstabellen voor het zelf nakijken van toetsen.

De adviesnormen voor de nieuwe lichting schoolexamens MVT worden altijd na de afnameweek vastgelegd. De normering verschijnt op z’n laatst in week 6. Heb je digitaal afgenomen, dan verschijnt bij de gemaakte toets het betreffende cijfer. Heb je op papier afgenomen en ga je zelf de toetsen nakijken? Ga naar deze pagina voor de normeringstabellen. Daar vind je ook een toelichting op de adviesnormen.

We werken bij de Kijk- en luistertoetsen niet met een N-term die scores omzet in cijfers. N-termen horen bij de centrale examens. Bij de Kijk- en luistertoetsen werken we met een ander systeem, namelijk met een vaardigheidsschaal. Wij leggen elk jaar de cesuur op hetzelfde vaardigheidsniveau. Oftewel: je moet in 2023 even goed zijn in kijk- en luistervaardigheid Engels om een voldoende te halen als in 2019 bijvoorbeeld. Hierdoor stellen we elk jaar zoveel mogelijk dezelfde eisen. En dat is wel zo eerlijk.

Wij maken onze toetsen met een team van toetsconstructeurs. Mensen die bij Cito werken en het hele jaar door bezig zijn om materiaal te zoeken of te maken, en daar opgaven bij te bedenken. Soms halen we het materiaal van omroepen, soms nemen wij zelf interviews af of schrijven we teksten die we laten inspreken.

Al dat materiaal leggen we voor aan een adviescommissie. Daarin zitten docenten die lesgeven in het voortgezet onderwijs. Wij vragen hun dan te kijken of ze het materiaal geschikt vinden voor leerlingen: is het interessant, is het niet te moeilijk, wordt er niet te snel gesproken? Als zij akkoord geven, gaan wij fragmenten selecteren uit het materiaal en er meerkeuze-opgaven bij bedenken. We bespreken de opgaven intensief met elkaar. De fragmenten (audio of video) worden gemonteerd door de media-afdeling van Cito. Dat gaat weer naar de adviescommissie, die gevraagd wordt om het toetsonderdeel te maken. Zij geven dan allerlei soorten kritiek: het goede antwoord moet duidelijker, het woordgebruik van de opgaven moet eenvoudiger of korter, één van de foute antwoorden moet minder vals gemaakt worden, enzovoort. Wij passen de opgaven dan een laatste keer aan. 

Vervolgens wordt het toetsonderdeel geproeftoetst. Dat gebeurt door middel van een steekproef onder leerlingen voor wie de toets bedoeld is: vwo 6, havo 5 of vmbo 4. Honderden leerlingen in heel Nederland maken dan de opgaven. Voor hen is dit een goede manier om te oefenen voor de ‘echte’ Kijk- en luistertoets. Voor ons is het dé manier om te zien hoe moeilijk de opgaven nu echt zijn en of de opgaven eerlijk meten. We vragen ook feedback aan de docenten die de proeftoetsen afnemen. Na zo’n proeftoets vallen er altijd een aantal opgaven af. Opgaven die te moeilijk waren, of veel te makkelijk. Opgaven die onduidelijk waren, of waarbij door heel veel leerlingen maar wat werd gegokt. Alleen de opgaven die goed functioneerden, worden uiteindelijk opgenomen in een Kijk- en luistertoets.

Doordat wij de Kijk- en luistertoetsen zo samenstellen uit opgaven uit de proeftoetsen, kunnen we goed voorspellen hoe moeilijk de Kijk- en luistertoets is. Deze informatie nemen we mee bij de normering van de Kijk- en luistertoetsen.

Als je een Kijk- en luistertoets maakt, komt er allereerst een score uit. Een leerling heeft bijvoorbeeld 26 van de 35 opgaven goed. Dan weet je alleen nog niet welk cijfer daarbij hoort. Om die score te kunnen vertalen naar een cijfer, is een normering nodig. Om uit te leggen hoe wij dat doen, moeten we eerst wat theorie uitleggen.

De score die je behaalt op een Kijk- en luistertoets is eigenlijk een weergave van hoe goed je bent in kijkluistervaardigheid. Iemand die bij de Kijk- en luistertoets Duits havo 12 goede antwoorden heeft gegeven is minder ‘Duits kijkluistervaardig’ dan iemand die op die toets 30 goede antwoorden had. Wij vinden het belangrijk dat, ongeacht in welk jaar je de Kijk- en luistertoets maakt, en of je de papieren of digitale toets maakt, je dezelfde kijkluistervaardigheid moet laten zien om een voldoende te halen. Omdat wij vrij goed weten hoe moeilijk de toets is, weten we ook bij welke score je genoeg kijkluistervaardigheid hebt laten zien om een voldoende te halen. En dat is niet altijd bij dezelfde score. Hoe kan dat?

Een voorbeeld: de toets Frans vwo 2022 had 35 opgaven en je had een voldoende bij score 24. De toets Frans vwo 2023 heeft ook 35 opgaven, maar daar heb je pas een voldoende bij score 26. Dat lijkt niet eerlijk, alsof er strenger is genormeerd. Maar er is niet strenger genormeerd. De toets Frans vwo 2023 was dan iets makkelijker dan die van 2022. Als een toets makkelijker is, dan moet je meer scorepunten halen om de voldoende te ‘verdienen’. Je hebt dan, in dit voorbeeld, pas met score 26 bewezen dat je de kijkluistervaardigheid hebt die wij altijd eisen om een voldoende te halen. Bij de moeilijkere toets uit 2022 had je met score 24 al bewezen dat je genoeg kijkluistervaardigheid had.

Maar stel dat de toetsen Frans vwo uit 2022 en 2023 wel exact even moeilijk zijn. Dan moet de grens tussen onvoldoende en voldoende (=de cesuur) bij dezelfde score liggen. Maar als de toets van 2023 drie opgaven meer bevat, dan zal de grens tussen onvoldoende en voldoende bij de toets uit 2023 ook drie scorepunten hoger liggen.

Samengevat: als je bij de ene toets bij score 26 een 7,1 had, betekent dat dus niet altijd dat je bij de toets van een ander jaar bij score 26 ook weer een 7,1 hebt.

In principe leggen we dus bij elke toets de lat bij dezelfde vaardigheid als vorige jaren. Als we na de afnameweek zien dat dat prima cijfers oplevert, dan is duidelijk dat we die normering één op één over kunnen nemen. Als de toets goed gemaakt is, dan zal het landelijke gemiddelde hoger uitvallen, en/of is het percentage leerlingen dat een onvoldoende haalt lager. Maar: als we zien dat met de normering het landelijke gemiddelde opeens lager dan een 6,0 is, en/of dat meer dan 40% van de leerlingen een onvoldoende gaat scoren, dan grijpen we in. We versoepelen dan de normering: we leggen de lat iets lager, zodat er weer acceptabele, landelijke cijfers verschijnen. Dit zullen we dan wel vermelden bij het publiceren van de normering.

De Kijk- en luistertoetsen zijn geen ERK-toetsen zoals de toetsen van Goethe, Cambridge of DELF. In 2013 zijn de Kijk- en luistertoetsen door buitenlandse experts bij een zogenaamde ‘standaardsetting’ gekoppeld aan de ERK-niveaus. Hierdoor kunnen we op basis van het cijfer dat je gehaald op de Kijk- en luistertoets een indicatie geven op welk ERK-niveau je zit. Dit geeft dus een idee van je ERK-niveau, maar is geen bewijs ervan.