'Het kleutervolgsysteem objectiveert de groei en de ontwikkeling van kinderen. Dat zorgt voor extra bewustwording. Het is fijn om het objectief te kunnen zien, want soms vergelijk je kinderen gewoon net iets te veel met de groep die je op dat moment hebt.'

Het kleutervolgsysteem van Leerling in beeld:  “Snel, makkelijk en geen poespas.”

Basisschool De Klimop (Wilbertoord) werkt al bijna twee jaar met het kleutervolgsysteem van Leerling in beeld. Leerkracht Nicole Nijs is er positief over. Zij vindt het systeem goed hanteerbaar en het is bij wijze van spreken in één oogopslag duidelijk hoe de groep en individuele leerlingen zich ontwikkelen. Zo weet zij direct wat haar te doen staat.

Nicole is leerkracht van groep 1-2 en was nauw betrokken bij de keuze voor het nieuwe kleutervolgsysteem van Cito. Zij zegt daarover: “Het volgsysteem dat we voorheen gebruikten, was omslachtig en onduidelijk. Dat werkte voor ons gewoon niet. Samen met een collega van een andere school binnen onze stichting zijn we gaan zoeken naar alternatieven. We wilden een systeem dat leerkrachten snel en makkelijk kunnen invullen en niet te veel mini-doelen bevat. Want van een te uitgebreide registratie word je als leerkracht horendol.”                                                                                                                                                             

Doorgaande lijn naar groep 3

Nicole en haar collega kwamen in hun zoektocht al snel uit bij het kleutervolgsysteem van Leerling in beeld. Ze volgden een webinar, vroegen een proeflicentie aan en wisten al snel: dit moet het worden. “Het is fijn dat dit kleutervolgsysteem van Cito zo goed hanteerbaar is. Je registreert alleen de belangrijkste zaken en het geeft allerlei duidelijke voorbeelden met tekeningen. Zo is het bijvoorbeeld ook voor startende leerkrachten duidelijk wat er precies bedoeld wordt. De mooie doorlopende lijn naar groep 3 heeft ook meegespeeld in onze keuze”, vertelt Nicole.       

Implementatie                                                                                                           

Cito kan scholen begeleiden bij de implementatie van dit kleutervolgsysteem. Op De Klimop is daarvan afgezien. Nicole: “Ik ben digitaal best handig, dus ik ben er gewoon zelf mee aan de slag gegaan. Als je een beetje moeite doet om dingen uit te zoeken en te ontdekken, kom je er prima uit, heb ik gemerkt. Een paar keer heb ik Cito gemaild met een specifieke vraag. Dat werkte prima, de implementatie is goed en makkelijk verlopen.”           

Eigen keuzes voor leerkrachten 

Het kleutervolgsysteem bevat een zogenoemde leerkrachtroute en een kindroute. Als leerkracht bepaal je zelf welke route je gebruikt. Nicole: “Ik vind zelf de leerkrachtroute prettig werken, maar voor bijvoorbeeld startende leerkracht is de kindroute echt top. Er zijn trouwens ook heel ervaren leerkrachten die voor de kindroute kiezen, bijvoorbeeld omdat ze behoefte hebben aan extra duidelijkheid of houvast.”

Ook in de manier waarop je het volgsysteem invult, kunnen leerkrachten hun eigen keuze maken. Nicole vult het systeem altijd per onderdeel in: eerst sociaal-emotioneel, daarna rekenen en ten slotte taal. “Ik vind dat zelf prettig werken, maar ik denk dat de meeste leerkrachten het volgsysteem liever per kind invullen.”                                                                        

Bruikbare informatie voor leerkrachten

Nicole is erg te spreken over de rapportages: “Ik zie duidelijk op welke onderdelen mijn groep wat meer of minder goed scoort of waar mogelijke hiaten zitten. Die informatie gebruik ik voor mijn groepsplan, of zoals wij het noemen het unitplan. Ook op het niveau van individuele leerlingen krijg ik een goed beeld. Het systeem helpt mij dus om te bepalen wat de groep en individuele leerlingen nodig hebben om verder te groeien. De symbolen in het systeem zijn daarbij een handige visuele toevoeging. Die zijn hetzelfde als bij Leerling in beeld, dat wij vanaf groep 3 gebruiken. Ook bijvoorbeeld de cirkeldiagrammen zijn hetzelfde. Dat is handig. Mocht ik willen wisselen met een bovenbouwleerkracht, dan is de manier van werken in dit systeem voor mij al bekend.”                                                                    

Extra bewustwording

Natuurlijk weet je als leerkracht behoorlijk goed hoe jouw leerlingen zich ontwikkelen, vindt Nicole. Toch heeft het kleutervolgsysteem volgens haar toegevoegde waarde: “Het objectiveert de groei en de ontwikkeling van kinderen. Soms zorgt dat bij mij voor extra bewustwording. Stel dat ik een heel sterke groep heb met enkele leerlingen die wat zwakker zijn. Als ik de lijst invul en naar de doelen kijk, kan het duidelijk worden dat die ‘zwakkere’ leerlingen eigenlijk prima op niveau zitten. Het omgekeerde geldt ook. Het is fijn om dat objectief te kunnen zien, want soms vergelijk je kinderen gewoon net iets te veel met de groep die je op dat moment hebt. Door de leeftijdsverschillen in een kleutergroep kan er best een aanzienlijk onderscheid zijn tussen het ene of het andere jaar.”                                                                                                                                                         

Communicatie met ouders

Het kleutervolgsysteem van Leerling in beeld bevat niet alleen een rapportage voor de school en de leerkracht, maar ook voor de ouders. De Klimop kiest ervoor om die rapportage niet met ouders te delen. “Elke rapportage uit elk leerlingvolgsysteem roept bij veel ouders vragen op. Daarom schrijven wij voor ouders een rapportage in verhaalvorm. Op één A4’tje komen alle onderdelen voorbij, zoals sociaal-emotioneel, taal en rekenen. Wij denken dat dit voor ouders begrijpelijker is. Als zij vragen hebben over het volgsysteem, kunnen ze overigens altijd binnenlopen. En als er opvallende zaken naar voren komen in het volgsysteem, bespreken we dat uiteraard wel met ze.”