Leervertraging in het primair onderwijs (2020)

Heeft een schoolsluiting effect op basisschoolleerlingen?

In de coronacrisis gingen alle basisscholen tussen maart en mei 2020 op slot. Voor leerkrachten en ouders brak een tijd aan van onderwijs op afstand. Welke gevolgen heeft deze maatregel gehad op de leerlingen? In november 2020 deed Cito onderzoek naar de groei en het niveau van leerlingen in groep 4 t/m 7, voor begrijpend lezen, rekenen en spelling.

Lezen, rekenen, spelling

Cito analyseerde toetsresultaten van leerlingen groep 4 t/m 7.
We onderzochten de vakgebieden begrijpend lezen, rekenen en spelling.
We vergeleken schooljaar 2019-2020 met de twee voorgaande schooljaren (2018-2019 en 2017-2018).
We gebruikten geanonimiseerde data van duizend scholen (afkomstig uit het Cito Leerlingvolgsysteem).
De analyse vond plaats op resultaten van toetsen uit januari en juni.

Dat zo’n periode van thuisonderwijs gevolgen heeft, is logisch. Het zou toch raar zijn als leerlingen gewoon in hetzelfde tempo waren doorgegroeid?

Open het interview met onderzoeker Kimberley Lek (CitoLab-werkprogramma 2021)

Onderzoek naar niveau, groei, verschillen

In het onderzoek naar de effecten van afstandsonderwijs analyseerden we drie aspecten:

De gemiddelde vaardigheidsscore en het vaardigheidsniveau van leerlingen.
De gemiddelde groei van individuele leerlingen over 6 maanden.
Eventuele verschillen tussen regio’s en schoolinstellingen.

Dit is de overall-conclusie

Het onderzoek wijst uit dat alle leerlingen in de periode van afstandsonderwijs zijn gegroeid. Deze groei is wel minder dan wat we onder reguliere omstandigheden zouden verwachten. Het eindniveau ligt dan ook lager dan voorgaande schooljaren. Dit alles ongeacht het schooltype, de regio of voorgaande toetsresultaten.

Lagere score, vaker lager niveau

Effecten van afstandsonderwijs op de scores en het niveau van basisschoolleerlingen. Het onderzoek wees uit:

De gemiddelde score is bij alle groepen en alle vakken eind schooljaar ‘19-’20 lager dan (verwacht op basis van) voorgaande jaren.
Eind schooljaar 19-20 zijn er relatief meer leerlingen die op het laagste niveau scoren. En relatief minder leerlingen die op het hoogste niveau scoren.

Geen verschillen tussen regio's of scholen

Effecten van afstandsonderwijs per provincie en schoolinstelling. Het onderzoek wees uit:

In alle provincies is voor alle groepen en alle vakken in schooljaar 19-20 minder leergroei dan in schooljaar 17-18 en 18-19.
Zowel op scholen met een hoge als lage achterstandsscore bleef de gemiddelde leergroei achter ten opzichte van voorgaande jaren.

Individuele groei lager dan verwacht

Effecten van afstandsonderwijs op de individuele groei van basisschoolleerlingen. Het onderzoek wees uit:

Leerlingen zijn in de periode van afstandsonderwijs gemiddeld minder gegroeid dan leerlingen in een vergelijkbare periode zonder afstandsonderwijs. Dit is ongeacht hoe leerlingen hebben gescoord op het voorgaande toetsmoment in januari.

Download hier

Belangrijkste resultaten Cito-onderzoek 2020 Volledige rapport Cito-onderzoek 2020